Oude Huls(t)

door Ed Hupkens

Tegenwoordig zie je aan de Oude Hulst vrijwel niets dan achtergevels en -uitgangen. Vroeger was het onderdeel van een levendige volksbuurt. In de middeleeuwen was de Oude Hulst veel langer, de St.-Jorisstraat en Weversplaats maakten er toen deel van uit. De oudste vermelding staat in een schepenakte van 13 mei 1305. De benaming Oude Hulst doet verwachten, dat er ook een Nieuwe Hulst is, maar daar is nergens sprake van. In de schepenbrieven van het Bosch Protocol (1366 - 1811) wordt die lange straat aangeduid met Huls, Hulsstraat, Heulstraat, Aldenhuls en Hoelstraat; maar het gaat steeds om dezelfde straat die we nu kennen als Oude Hulst. Opvallend is, dat in alle oude vermeldingen de naam geen -t heeft. Volgens het Etymologisch Woordenboek is deze -t een latere toevoeging. Waar komt de naam Oude Hulst nu vandaan? Marcel van der Heijden lijkt het de meest waarschijnlijke hypothese, dat onze Bossche Huls terug te voeren is naar hulst als naam van de struik als ondergroei in oude loofbossen. Jos van der Vaart geeft aan dat huls of hoel in verband kan staan met 'hol', dat drassig en week betekent. 'Hol' en 'hul' komen ook voor in samenhang met hellingen en hoogten en voor een plateautje, dat zich boven het omringende stroomland verheft. Mogelijk is huls of hoel afkomstig van 'holt', een oude vorm voor hout (= bos). De naam duidt dan op een oud akkercomplex, dat gewonnen is op een bosterrein. Allemaal mogelijke verklaringen van de straatnaam Oude Hulst. Wie zal het zeggen?

De Oude Huls en de St. Jorisstraat

Van de Hulsstraat heeft alleen nog maar het eind van de St. Jorisstraat dien naam overgehouden en dat nog wel verbasterd, daar toch het eind van die straat thans Hulst heet en wel, omdat die naam de alleroudste benaming was van de beide straten de Hulst, die men te den Bosch heeft, de Oude Hulst. Van waar de naam Huls of Hulst komt durf ik niet te zeggen; niet waarschijnlijk acht ik het toch, dat de straat de Huls haren naam ontleent aan eene omhulling of aan den bekenden heester met stekelpuntige bladen. De verlenging van de St. Jorisstraat van af het na te noemen Masschereelshuis, die thans ook de Oude Hulst heet, tot aan de Weversplaats, heette aanvankelijk, evenals die plaats en de van daar naar de Verwerstraat loopende straat, die Beurde of Beurdsche straat.

412

De Oude Hulst

De straat die nu de namen draagt van respectievelijk: St. Jorisstraat, Oude Hulst en Weversplaats wordt in de schepenbrieven aangeduid met huls, hulstraat, heulstraat, aldenhuls en hoelstraat. Dit 'huls' of 'hoel' kan in verband staan met 'hol', dat drassig en week betekent. 'Hol' en 'hul' komen ook voor in samenhang met hellingen en hoogten en voor een plateautje, dat zich boven het omringende stroomland verheft. Mogelijk is dit 'huls' of 'hoel' afkomstig van 'holt' of 'hult' een archaïsche vorm voor hout (= bos). De naam duidt dan op een oud akkercomplex dat gewonnen is op een bosterrein. 'Hul' kan ook heuvel betekenen.